Na tej stronie znajdziesz następujące informacje:
Ochrona sygnalistów – o co chodzi?
25 września 2024 r. weszła w życie Ustawa z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz. U. poz. 928) – dalej „Ustawa”.
Ustawa wdraża dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii – dalej „Dyrektywa”. Osoby zgłaszające naruszenia prawa Unii zostały nazwane przez polskiego ustawodawcę „sygnalistami”. Nowe regulacje zostały zatem zainicjowane przez Unię Europejską.
Jeżeli zatrudniasz więcej niż 50 osób to Ustawa przewiduje nowe obowiązki dla Twojej firmy.*
Pozornie definicja wydaje się prosta, ale w rzeczywistości jest ona dużo bardziej skomplikowana niż to wygląda na pierwszy rzut oka.
Dla uproszczenia warto zapamiętać, że sygnaliści to osoby, które w związku ze swoją działalnością zawodową (np. świadczeniem pracy lub usług) dowiadują się o zagrożeniach lub szkodach dla interesu publicznego (np. o korupcji, o wprowadzaniu na rynek produktu niebezpiecznego, ustawianiu przetargu, zagrożeniu dla środowiska) i decydują się na zgłoszenie informacji o tym zagrożeniu lub szkodzie bądź wewnątrz organizacji, bądź do odpowiednich organów, lub w określonych przypadkach ujawniają o tym informację publicznie.
To natomiast, czy dana osoba jest rzeczywiście sygnalistą w rozumieniu Ustawy i czy przysługuje jej ochrona wymaga dokonania analizy prawnej, szczególnie w kontekście tego, czy zgłasza ona “informację o naruszeniu prawa”. Nie wszystkie naruszenia prawa uznaje się za naruszenia prawa w rozumieniu Ustawy.
Wiele więcej na ten temat dowiesz się z naszego wpisu: Sygnalista – Kto to jest i jaką pełni funkcję w firmie (i nie tylko).
Szeroko omawiamy nowe obowiązki we wpisie: Ochrona sygnalistów – Ustawa, wdrożenie, od kiedy obowiązek?
Ustawa o ochronie sygnalistów z 14 czerwca 2024 wejdzie w życie w dniu 25 września 2024 r. Do tego momentu każda organizacja, do której stosuje się przepisy Ustawy, musi mieć wdrożony system ochrony sygnalistów.
Pełny tekst ustawy znajduje się TUTAJ
System ochrony sygnalistów to jednak nie tylko obowiązki. Wdrożenie skutecznego systemu ochrony sygnalistów pomaga firmom zarządzać problemami, poprawia morale pracowników i buduje zaufanie do firmy.
Podstawowe korzyści z ochrony sygnalistów:
- Przejrzystość: Sygnaliści ujawniają nadużycia, co pomaga organizacjom działać zgodnie z prawem.
- Bezpieczeństwo: Ochrona sygnalistów zabezpiecza przed odwetem, gwarantując poufność.
- Zaufanie: Pracownicy wiedząc, że mogą bezpiecznie zgłaszać problemy, czują się bardziej związani z firmą i jej wartościami.
Implementacja solidnego systemu zgłaszania nieprawidłowości i ochrony sygnalistów jest inwestycją w przyszłość każdej organizacji.
Dowiedz się więcej, jak Twoja firma może wprowadzić efektywne mechanizmy ochrony sygnalistów i zapewnić bezpieczeństwo oraz uczciwość w miejscu pracy.
Skontaktuj się z nami
Standardowe wdrożenia przepisów o ochronie sygnalistów realizujemy za 5000 zł netto.
Wdrożenie ochrony sygnalistów w Twojej firmie odbywa się w 8 prostych krokach.
Spotkanie wprowadzające
Przygotowanie wzoru polityki zgłaszania naruszeń i ochrony sygnalistów
Udostępnienie wzoru polityki zgłaszania naruszeń i ochrony sygnalistów podmiotowi oraz pracownikom
Konsultacje wzoru polityki zgłaszania naruszeń i ochrony sygnalistów z przedstawicielami pracowników
Wyznaczenie osób odpowiedzialnych za realizację polityki zgłaszania naruszeń i ochrony sygnalistów w Twojej firmie
Ogłoszenie polityki zgłaszania naruszeń i ochrony sygnalistów z przedstawicielami pracowników
Szkolenie dla wybranych pracowników
Wejście w życie polityki
Pytania i odpowiedzi
Dlatego, że przeprowadzamy organizacje przez proces wdrożenia maksymalnie prosto i bezboleśnie. Mamy ogromne doświadczenie we wdrażaniu różnych procedur, dlatego potrafimy wyważyć różne interesy i zaproponować rozwiązania, które idealnie pasują do organizacji. Rozumiemy, że organizacje są niechętne do wdrażania skomplikowanych rozwiązań dlatego oferujemy prosty, standardowy i bardzo solidny produkt, który zapewnia zgodność z przepisami prawa, a jednocześnie nie wywraca biznesu do góry nogami.
Sygnalista to osoba fizyczna, która zgłasza lub ujawnia publicznie informacje na temat naruszeń uzyskane w kontekście związanym z wykonywaną przez nią pracą, niezależnie od tego czy informacja o naruszeniu prawa została uzyskana przed, w trakcie, lub po nawiązaniu stosunku prawnego.
Nie.
Sygnalistą może być osoba wykonującą pracę na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego stanowiącego podstawę świadczenia pracy lub usług lub pełnienia funkcji w podmiocie lub na rzecz podmiotu;
Do wprowadzenia nowych przepisów zobowiązane są podmioty zatrudniające co najmniej 50 pracowników.
*Dolna granica zatrudnienia nie obowiązuje w przypadku podmiotów działających w sektorach usługi, produkty i rynki finansowe oraz zapobieganie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.
UWAGA: do dolnej granicy wlicza się także osoby wykonujące prace na rzecz podmiotu podstawie umów cywilnoprawnych.
Minimalnie – zachowując terminy wynikające z przepisów prawa – cały proces zajmuje 21 dni.
W praktyce jednak zazwyczaj zajmuje to około miesiąca.
Zazwyczaj, tj. w 90% przypadków – nie.
Każdy podmiot jest jednak inny, ma inną specyfikę i może mieć inne oczekiwania wobec systemu ochrony sygnalistów. Z praktyki wiemy, że nawet najprostsze procesy można skomplikować. Staramy się czuwać jednak na tym, żeby wdrożenie przebiegło szybko i bezproblemowo.
Nie.
Wszystkie procesy mogą zostać obsłużone przez dotychczasowych pracowników.
Jeżeli jest to uzasadnione względami praktycznymi można outsourcować zadania związane z przyjmowaniem zgłoszeń wewnętrznych na inny podmiot.
Ochrona sygnalistów jest bardzo szeroka. Przede wszystkim dane osobowe sygnalisty nie podlegają ujawnieniu nikomu, kto nie jest upoważniony do obsługi procesów związanych z ochroną sygnalistów.
Ponadto, wobec sygnalisty nie mogą być podejmowane żadne działania odwetowe.
Działania odwetowe oznaczają bezpośrednie lub pośrednie działanie lub zaniechanie mające miejsce w kontekście związanym z pracą, które jest spowodowane zgłoszeniem wewnętrznym lub zewnętrznym lub ujawnieniem publicznym i które wyrządza lub może wyrządzić nieuzasadnioną szkodę dla osoby dokonującej zgłoszenia, jak w szczególności odmowa nawiązania stosunku pracy lub zawarcia umowy, wypowiedzenie lub rozwiązanie stosunku pracy lub umowy, czy obniżenie wysokości wynagrodzenia za pracę, w tym także kierowanie gróźb o wyciągnięciu negatywnych konsekwencji.
Sygnalista podlega ochronie od chwili dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego, pod warunkiem że miał uzasadnione podstawy sądzić, że informacja będąca przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego i że stanowi informację o naruszeniu prawa.
Sygnalista może użyć kanału wewnętrznego, zewnętrznego, lub może dokonać ujawnienia publicznego. Wszystko zależy jednak od konkretnej sytuacji, w jakiej znajduje się sygnalista i naruszenia prawa, którego dotyczy informacja.
Tak.
Nie mniej jednak wprowadzenie procedury wymaga na ogół zmian w procedurach związanych z ochroną danych osobowych, jakie obowiązują w firmie. Możemy pomóc w dostosowaniu tych procedur do wymogów stawianych przez przepisy prawa.
Zasadniczo tak.
Działania następcze nie mogą być natomiast podejmowane przez osoby spoza organizacji.
To zależy od zasad obowiązujących w organizacji. Przykładowo jedna organizacja może zdecydować, że będzie przyjmować zgłoszenia anonimowe, a inna, że nie będzie tego robić.